کد مطلب:31159 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:17

گنجینه پرسمان » اعتقادات

حيوانات اهلي يا وحشي بهشت و جهنم دارند ، با توجه به اين كه بيشعورند؟

آياتي در قرآن كريم اشاره به حشر حيوانات دارد ، از جمله:

ما من دابة في الارض و لا طائر بطير بحناحيه الاّ امم امثالكم ما فرطنافي الكتاب من شيء ثم الي ربهم يحشرون؛(1)

هيچ جنبنده اي در زمين و هيچ پرنده اي كه با دو بال خود پرواز ميكند نيست مگر اين كه امتهايي مانند شما هستند. ما هيچ چيز را در اين كتاب فروگذار نكرديم، سپس همگي به سوي پروردگارشان محشور ميشوند.

و اذ الوحوش حشرتْ(2)

وحوش جمع وحش است و وحش حيواني است كه هرگز باانسان ها انس نميگيرد. ظاهر آيه از اين جهت كه در سياق آيات توصيف كنند? قيامت قرار دارد، بيانگر اين است كه حيوانات وحشي هم در روز قيامت مانند انسان ها محشور خواهند شد اما اين كه پس از محشور شدن چه وضعي خواهند داشت و سر انجام كارشان چه خواهد شد، در كلام خدا و روايات معتبر چيزي نيامده است.

حال بايد ديد ملاك حشر و بازگشت انسان به سوي خدا چيست؟ آيا همان ملاك در حيوانات نيز وجود دارد؟

ملاك حشر در انسان جز نوعي از زندگي ارادي و شعوري نيست. ملاك سعادت تنها دانشن شعور و فطرت انساني است كه به كمك پيامبران، راه مشروعي از اعتقاد و عمل را به روي او باز ميكند و انسان آن راه را ميپيمايد.

باتفكر عميق در مراحل زندگي حيوانات و در نظر گرفتن حالات مختلفي كه هر نوع از حيوانات در مسير زندگي به خود ميگيرند، روشن ميشود كه حيوانات مانند انسان داراي آرا و عقايد فردي و اجتماعياند و حركات و سكناتي كه در راه بقا و جلوگيري از نابود شدن از خودنشان ميدهند، بر مبناي آن عقايد است. حيوانات نيز مانند آدميان تا اندازه اي از موهبت اختيار برخوردارند، نيز داراي سطحي از فهم و شعورند. فرض كنيد حيواني نزديك مزرع? شما ميآيد چوبي را بلند مي كنيد، او فرار مي كند. فرار يعني انتخاب كتك نخوردن بر سير شدن .

اين انتخاب است ، گر چه بيشك به درج? قوّت انتخاب انسان نيست. ميتوان گفت: انتخابي نيمه آگاهانه است، هر چند همه انسان ها نيز كارهاي خودشان را با اختيار آگاهانه انجام نميدهند و برخي از انتخابها همانند فرار حيوان است.

به هر حال نميتوان ادعاي قاطع كرد كه حيوانات اختياري ندارند، زيرا به همان اندازه درك و شعور ميتوانند اختيار داشته باشند. در روايات نيز ميتوان مطالبي را يافت كه برخي از آن ها تكليف دارند.(1)

در روايتي آمده است بزي كه به بز ديگر شاخ زده است، در قيامت قصاص ميشود.

در هر صورت در اين كه حيوانات محشور مي شوند بحثي نيست، ولي در اين كه به بهشت و جهنم ميروند، درآيات و روايات تا آن جا كه اطلاع داريم ، از آن بحثي نشده است.

پي نوشت:

1 - انعام (6) آيه 38.

2 - تكوير (81) آيه 5.

3 -تفسير نور الثقلين، ج 1 ، ص 715 و 716.